Zorg zelf voor een dopamine kick om terugvallen in alcoholmisbruik te voorkomen.

Alcohol stimuleert de afgifte van het stofje dopamine in je brein (om precies te zijn in het beloningscentrum) en daarom voel jij je lekker en ontspannen na een borrel. In eerste instantie werkt alcohol goed om stress te verzachten, in te slapen of een angstig gevoel te verdoven. Maar hoe kun je zonder alcohol hetzelfde effect bereiken?


Dopamine activeert het beloningssysteem in je brein. En we zijn in ons brein zo voorgeprogrammeerd dat we gedrag herhalen dat ons dat fijne gevoel oplevert. Er zijn nog twee andere stofjes die naast dopamine hetzelfde effect opwekken: serotonine en oxytocine. Emoties als vreugde, opwinding, liefde en vertrouwen zijn gerelateerd aan die drie stofjes die werken in je beloningssysteem in je brein.


Alcohol is geen emotie maar een stof die een kunstmatige reactie in je brein opwekt en je een kunstmatige euforie/bevrediging oplevert. Het is fake en dat voel je altijd als het uitgewerkt is tijdens je kater: zowel mentaal als lichamelijk.  Tekst loopt door na de foto.

Het patroon

Na verloop van tijd treedt er gewenning aan de alcohol op. De kick wordt minder en je moet dus veel meer alcohol drinken om je prettig te voelen.


Vandaar dat je, eenmaal in die fase van gewenning bent, je het zelden bij een glas kunt laten. Want tijdens het eerste glas ontstaat er al trek ( = verlangen naar dopamine) in het volgende glas.


Uiteindelijk werkt het helemaal niet meer en ervaar je alleen maar nadelen van je alcoholgebruik. Je voelt je zelden meer echt fijn want het enige effect dat je nog van overmatig alcohol drinken ervaart is je minder ziek voelen.


Do It Yourself 

Als jij je eenmaal bewust bent van dit proces en je wilt je zonder alcohol fijn en ontspannen voelen zoek dan vervangend gedrag dat eenzelfde - én duurzamer effect oplevert zonder katers.

Mijn ervaring

Ik deed en doe veel dingen die mij op een natuurlijke manier dopamine, serotonine en oxytocine bezorgen met de bijbehorende kick. Onderstaande opsomming is wat ik de laatste 25 jaar heb gedaan om mij prettig te voelen zonder verdovende middelen.


  • Dagelijks minimaal een half uur wandelen in het park.*
  • Hardlopen/joggen: 3x in de week. Vijf kilometer is al genoeg om langdurig effect te hebben.
  • Vrijen (met of zonder partner).
  • Mediteren: 12 minuten per dag is voldoende. Optimaal is 2x 30 minuten : voor het ontbijt en voor het slapen gaan.
  • Deep relaxation: om volledig te ontspannen ga ik regelmatig op mijn rug op de vloer liggen en laat alles los.
  • Social talk met vrienden. 
  • Pauzes nemen: ik gun mij zelf vaak een korte vakantie van vijf minuten.
  • Ik beloon mijzelf als ik een mijlpaal hebt gehaald.
  • Muziek luisteren.
  • Chanten.
  • Kunst maken.
  • Schrijven.


Kies activiteiten die bij je passen, waar je werkelijk blij van wordt en maak er een nieuwe gewoonte van. Na verloop van tijd heb je minder of vrijwel geen behoefte meer aan alcohol**. Net als ik, nu al bijna 25 jaar.


*Leestip: Bewegen voor je brein (met onder andere breinprofessor Erik Scherder)

**Teveel drinken is vaak een symptoom van onderliggende problematiek. Als je werkelijk nuchter wil leven is het van belang dat je aan zelfreflectie doet en onderzoekt waar het vandaan komt.


door cees_franke 12 juli 2024
Geestelijk en lichamelijk dakloos door verslaving en toch weer in herstel.
door cees_franke 10 november 2023
In de zee vind ik iets terug ...
'Daar heb ik allemaal geen verstand van’ zei mijn  sponsor Taco.
door cees_franke 27 mei 2023
Deze blog is ter herinnering (én een eerbetoon) aan Taco. Tot aan zijn dood in 2004 mijn sponsor bij de Anonieme Alcoholisten. De man die mij op koers hield als ik er zelf ‘helemaal doorheen zat’.
door cees_franke 26 mei 2023
Opa is al jaren nuchter en zit in zijn gemakkelijke stoel bij het raam en staart naar buiten. Op schoot zit zijn jongste kleinkind. Het kind kijkt naar opa en zegt: ’Opa, waar denkt u aan?’ Na een korte stilte antwoord opa: ’Er vechten twee honden in mijn hart kind.' Het kind laat het even tot zich doordringen en vraagt dan: 'Hoe heten ze?' 'De ene hond heet Alcohol, de andere Nuchter.' Opnieuw denkt het kind na en vraagt dan: 'Welke hond wint het gevecht?' Opa antwoord: 'Dát is de hond die ik te eten geef, mijn kind.' (tekst loopt door na foto).
Wandel jezelf het rijke nuchtere leven in
door cees_franke 25 mei 2023
Sta op en wandel is motivatie in actie. Wandelen helpt je doel nuchter leren leven te bereiken. Ondersteun je positief geformuleerde motivatie (zie vorige blog) elke dag door minimaal dertig minuten wandelen aan je gereedschapskist voor alcoholvrij leven toe te voegen.
Formuleer je motivatie positief om alcoholvrij en nuchter te leren leven
door cees_franke 24 mei 2023
Positief geformuleerde motivatie is een essentiële en cruciale succesfactor om nuchter te leren leven zonder alcohol. Ondanks dat veel te veel mensen teveel alcohol drinken weten ze donders goed dat je er ziek van wordt, allerlei problemen krijgt en uiteindelijk eerder dood gaat. Soms stoppen ze pas bij zware ziekte. En zelfs dan zijn er mensen die stug doorgaan met hun verslavingsgedrag. Om toch gemotiveerd te worden en te blijven speelt taal en woordgebruik een belangrijke rol.
‘Als ik stop met drinken, leef ik dan langer?” vroeg ik mijn huisarts.
door cees_franke 23 mei 2023
‘Als ik stop met drinken, leef ik dan langer?” vroeg ik mijn huisarts. “Nee dat niet, maar het lijkt wel een stuk langer” antwoordde hij. Vind jij het ook zo saai? Etentjes met vrienden, verjaardagen, alles waar een borrel bij geschonken wordt lijkt minder leuk. “De lol is er wel vanaf” hoor ik vaak en de waarheid gebiedt mij toe te geven dat ik er 25 jaar geleden precies zo over dacht. Wat te doen met deze veronderstelde saaiheid in je leven?
Ga op je knieën en kies voor nederigheid om nuchter te blijven
door cees_franke 22 mei 2023
Naast motivatie en veerkracht zoals ik in mijn vorige blog beschreef speelt het thema nederigheid (niet te verwarren met vernedering) om nuchter te leren leven een belangrijke rol. Ga maar op je knieën als je weer een avond teveel dronk en met een kater aan het ontbijt zit. In mijn tips om nuchter te leren leven en jezelf te bevrijden van (alcohol)verslaving spelen drie fasen een belangrijke rol: Bewustwording & Erkenning. Acceptatie. Verandering.
door cees_franke 21 mei 2023
Veerkracht heb je nodig om stoppen met alcohol drinken vol te houden en komt voort uit motivatie. In het begin vergt stoppen namelijk inspanning en wilskracht. Pas na - gemiddeld genomen - 66 dagen gaat het gemakkelijker.
door cees_franke 20 mei 2023
Nuchter blijven? Laat de teugels vieren en wees niet perfectionistisch ten koste van alles.
Meer posts